Żołnierz Rewolucji (1)

1920(1)
Żołnierz Rewolucji

 

Tygodnik, wychodził w Kijowie, od 29 lipca do 20 października 1920 r. ukazało się 10 numerów. Liczył 8 stron. Nie podano wydawcy, redakcji, drukarni ani nakładu; ten brak danych związany był z przeznaczeniem pisma, kolportowanego konspiracyjnie w armii polskiej. Wiadomo jednak, że nakład był bardzo wysoki, osiągał najprawdopodobniej do 30 000 egz.

 

Stanowił kontynuację „Żołnierza Polskiego” i był również skierowany do szeregowych żołnierzy polskiej armii, biorących udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a także do jeńców i uchodźców. Nosił podtytuł: Pismo poświęcone czynowi rewolucyjnemu żołnierza polskiego. Na winiecie w obrazek wpisane było hasło „Niech zginie stary, podły świat!”, cytat z hymnu polskiego proletariatu, pieśni B. Czerwieńskiego „Czerwony Sztandar”. Ostatnia strofa tej pieśni zamyka też artykuł wstępny w pierwszym numerze pisma.

 

Pismo zawierało artykuły agitujące, mające skłonić żołnierzy do przechodzenia na stronę sowiecką (m.in. sylwetka gen. Budionnego, odezwa Warszawskiej Rady Delegatów Żołnierskich), rubryki: „Co słychać w Polsce”, „Front walki i pracy”, „Wieści z zagranicy”, „Gawędy z żołnierzem”, omówienie „Poczta żołnierska”, utwory wierszowane (np. „Psia ich mać” J. Leńskiego), hasła. Gazeta była ilustrowana prostymi, czarno-białymi rysunkami.

 

Język i nawiązania kulturowe (np. „i wśród przyjaciół psy zająca zjadły”, „łżą jak Zagłoba”) pozwalają przypuszczać, że pismo redagowane było przez osoby o wysokim wykształceniu, dobrze znające polszczyznę i polską literaturę piękną, ale autorstwo większości tekstów jest nieoznaczone. Nieliczne sygnowane artykuły podpisywał J. Leński.

 

Opracowała: Dorota A. Kowalska